This explainer is more than 90 days old. Some of the information might be out of date or no longer relevant. Browse our homepage for up to date content or request information about a specific topic from our team of scientists.
This article has been translated from its original language. Please reach out if you have any feedback on the translation.
Talagang maselan ang mRNA, kaya naman mahirap ang paghahatid nito sa mga selula. Gumamit ang mga siyentista ng paraan ng paghahatid na gumagamit ng maliliit na kumpol ng taba na tinatawag na likidong nanoparticle. Makakatulong ang mga ito sa ligtas na paghahatid ng mRNA sa katawan, nang hindi nasisira ang mRNA. Gumagamit ang mga bakunang may mRNA para sa COVID-19 ng mga likidong nanoparticle para maihatid ang mga formula ng bakuna sa mga pinupuntiryang selula. Malamang na gumamit din ng paraan ng paghahatid sa pamamagitan ng pagbabalot ng mRNA sa mga taba ang anumang potensyal na bakunang “superhero” na gagawin sa hinaharap gamit ang genomic medicine. Ideyang batay sa teorya pa lang ito sa ngayon.
Talagang maselan ang mRNA, kaya naman mahirap ang paghahatid nito sa mga selula. Gumamit ang mga siyentista ng paraan ng paghahatid na gumagamit ng maliliit na kumpol ng taba na tinatawag na likidong nanoparticle. Makakatulong ang mga ito sa ligtas na paghahatid ng mRNA sa katawan, nang hindi nasisira ang mRNA. Gumagamit ang mga bakunang may mRNA para sa COVID-19 ng mga likidong nanoparticle para maihatid ang mga formula ng bakuna sa mga pinupuntiryang selula. Malamang na gumamit din ng paraan ng paghahatid sa pamamagitan ng pagbabalot ng mRNA sa mga taba ang anumang potensyal na bakunang “superhero” na gagawin sa hinaharap gamit ang genomic medicine. Ideyang batay sa teorya pa lang ito sa ngayon.
Umuusbong na sangay ng medisina ang genomic medicine o medikal na pag-aaral na may kaugnayan sa mga gene. Kasama rito ang paggamit ng natatanging impormasyon mula sa indibidwal na genetics ng isang tao bilang bahagi ng pangangalagang medikal.
Bahagi ng genomic medicine ang pagtuklas sa gene editing para magamot ang mga pambihirang sakit na dahil sa mga gene. Layunin ng proseso na baguhin ang genetic code ng mga pasyente sa pamamagitan ng pagbabago, pag-aalis, o pagpapalit sa nag-mutate na gene. Halimbawa, gamit ang gene therapy, mapag-aaralan ng mga medikal na siyentista ang pagpapasok ng malusog at hindi nag-mutate na bersyon ng gene para mahigitan ang epekto ng nag-mutate na gene. Mapag-aaralan din nila ang pag-aalis ng nag-mutate na gene. Halimbawa ng mga sakit na maaaring magamot gamit ang teknolohiyang ito ang cystic fibrosis, Duchenne’s muscular dystrophy, at mga hemoglobinopathy. Isa pang potensyal na paggamit para sa panggagamot ng prosesong ito ang panggagamot sa HIV at ilang kanser.
Mahalagang tandaan na sinusuri pa ang lahat ng panggagamot na nabanggit. Marami sa mga ito ang nasa mga pinakaunang yugto pa ng siyentipikong pagsusuri. Bukod pa rito, kailangang malutas ang ilang problema bago magamit bilang mabisang panggamot ang potensyal ng gene editing.
Sinasabi sa mga hindi totoong pahayag online na maaaring gumagamit ang mga bakunang may mRNA para sa COVID-19 ng genomic medicine para baguhin ang ating DNA. Walang katibayan na nagpapasok sa katawan ang mga bakunang may mRNA ng anumang teknolohiya ng gene editing. Pagkatapos maihatid ang mga pangunahing tagubilin sa ating immune system, agad na sinisira ng ating katawan ang mga bakunang may mRNA at walang naiiwang permanenteng bakas ng mga ito. Hindi pumapasok ang mga bakuna sa nucleus ng mga selula ng tao kung saan matatagpuan ang DNA.
Talagang maselan ang mRNA, kaya naman mahirap ang paghahatid nito sa mga selula. Gumamit ang mga siyentista ng paraan ng paghahatid na gumagamit ng maliliit na kumpol ng taba na tinatawag na likidong nanoparticle. Makakatulong ang mga ito sa ligtas na paghahatid ng mRNA sa katawan, nang hindi nasisira ang mRNA. Gumagamit ang mga bakunang may mRNA para sa COVID-19 ng mga likidong nanoparticle para maihatid ang mga formula ng bakuna sa mga pinupuntiryang selula. Malamang na gumamit din ng paraan ng paghahatid sa pamamagitan ng pagbabalot ng mRNA sa mga taba ang anumang potensyal na bakunang “superhero” na gagawin sa hinaharap gamit ang genomic medicine. Ideyang batay sa teorya pa lang ito sa ngayon.
Maikakategorya ang mga “superhero” na bakuna na gagawin sa hinaharap at ang mga kasalukuyang bakunang may mRNA bilang genomic dahil may kinalaman ang mga ito sa DNA o RNA. Gayunpaman, dapat tandaan na wala pang superhero na bakuna sa ngayon kaya ipinapalagay na paghahambing pa lang ito.
Umuusbong na sangay ng medisina ang genomic medicine o medikal na pag-aaral na may kaugnayan sa mga gene. Kasama rito ang paggamit ng natatanging impormasyon mula sa indibidwal na genetics ng isang tao bilang bahagi ng pangangalagang medikal.
Bahagi ng genomic medicine ang pagtuklas sa gene editing para magamot ang mga pambihirang sakit na dahil sa mga gene. Layunin ng proseso na baguhin ang genetic code ng mga pasyente sa pamamagitan ng pagbabago, pag-aalis, o pagpapalit sa nag-mutate na gene. Halimbawa, gamit ang gene therapy, mapag-aaralan ng mga medikal na siyentista ang pagpapasok ng malusog at hindi nag-mutate na bersyon ng gene para mahigitan ang epekto ng nag-mutate na gene. Mapag-aaralan din nila ang pag-aalis ng nag-mutate na gene. Halimbawa ng mga sakit na maaaring magamot gamit ang teknolohiyang ito ang cystic fibrosis, Duchenne’s muscular dystrophy, at mga hemoglobinopathy. Isa pang potensyal na paggamit para sa panggagamot ng prosesong ito ang panggagamot sa HIV at ilang kanser.
Mahalagang tandaan na sinusuri pa ang lahat ng panggagamot na nabanggit. Marami sa mga ito ang nasa mga pinakaunang yugto pa ng siyentipikong pagsusuri. Bukod pa rito, kailangang malutas ang ilang problema bago magamit bilang mabisang panggamot ang potensyal ng gene editing.
Sinasabi sa mga hindi totoong pahayag online na maaaring gumagamit ang mga bakunang may mRNA para sa COVID-19 ng genomic medicine para baguhin ang ating DNA. Walang katibayan na nagpapasok sa katawan ang mga bakunang may mRNA ng anumang teknolohiya ng gene editing. Pagkatapos maihatid ang mga pangunahing tagubilin sa ating immune system, agad na sinisira ng ating katawan ang mga bakunang may mRNA at walang naiiwang permanenteng bakas ng mga ito. Hindi pumapasok ang mga bakuna sa nucleus ng mga selula ng tao kung saan matatagpuan ang DNA.
Talagang maselan ang mRNA, kaya naman mahirap ang paghahatid nito sa mga selula. Gumamit ang mga siyentista ng paraan ng paghahatid na gumagamit ng maliliit na kumpol ng taba na tinatawag na likidong nanoparticle. Makakatulong ang mga ito sa ligtas na paghahatid ng mRNA sa katawan, nang hindi nasisira ang mRNA. Gumagamit ang mga bakunang may mRNA para sa COVID-19 ng mga likidong nanoparticle para maihatid ang mga formula ng bakuna sa mga pinupuntiryang selula. Malamang na gumamit din ng paraan ng paghahatid sa pamamagitan ng pagbabalot ng mRNA sa mga taba ang anumang potensyal na bakunang “superhero” na gagawin sa hinaharap gamit ang genomic medicine. Ideyang batay sa teorya pa lang ito sa ngayon.
Maikakategorya ang mga “superhero” na bakuna na gagawin sa hinaharap at ang mga kasalukuyang bakunang may mRNA bilang genomic dahil may kinalaman ang mga ito sa DNA o RNA. Gayunpaman, dapat tandaan na wala pang superhero na bakuna sa ngayon kaya ipinapalagay na paghahambing pa lang ito.
Tinatayang may 20,000 hanggang 25,000 gene ang mga tao. Ito ang pinakamaliit na yunit ng pagmamana. Mayroon ang karamihan ng tao ng dalawang kopya ng bawat gene, mula sa bawat magulang. Tinatawag na genome ang kumpletong hanay ng lahat ng genetic material sa isang organismo.
Ang Human Genome Project ay isang internasyonal na pananaliksik na tumukoy sa pagkakasunod-sunod at mapa ng lahat ng gene ng tao. Nagbigay-daan ito sa genomic medicine, na nakakaapekto sa mga larangan ng oncology, pharmacology, mga pambihira at hindi matukoy na sakit, at mga nakakahawang sakit.
Sa tulong ng mga bagong teknolohiya sa molecular biology, kayang manipulahin ng mga siyentista ang genome sa pamamagitan ng mga modernong enzyme para sa gene-editing, na nagbibigay-daan sa biyolohikal na pananaliksik sa mga potensyal na panggagamot na puwedeng makapagligtas ng buhay. Hindi ginagamit ang mga teknolohiyang ito sa pagbuo o paggawa ng anumang bakuna para sa COVID-19.
Tinatayang may 20,000 hanggang 25,000 gene ang mga tao. Ito ang pinakamaliit na yunit ng pagmamana. Mayroon ang karamihan ng tao ng dalawang kopya ng bawat gene, mula sa bawat magulang. Tinatawag na genome ang kumpletong hanay ng lahat ng genetic material sa isang organismo.
Ang Human Genome Project ay isang internasyonal na pananaliksik na tumukoy sa pagkakasunod-sunod at mapa ng lahat ng gene ng tao. Nagbigay-daan ito sa genomic medicine, na nakakaapekto sa mga larangan ng oncology, pharmacology, mga pambihira at hindi matukoy na sakit, at mga nakakahawang sakit.
Sa tulong ng mga bagong teknolohiya sa molecular biology, kayang manipulahin ng mga siyentista ang genome sa pamamagitan ng mga modernong enzyme para sa gene-editing, na nagbibigay-daan sa biyolohikal na pananaliksik sa mga potensyal na panggagamot na puwedeng makapagligtas ng buhay. Hindi ginagamit ang mga teknolohiyang ito sa pagbuo o paggawa ng anumang bakuna para sa COVID-19.